63. Excuses?

Er woedt een eigenaardig debatje op Facebook, aangezwengeld door de publicist Joost Zwagerman. Hij verbaast zich erover dat iemand een actie is gestart onder de aanhef: ‘We apologize for the 1.5 million dutch people that voted for Geert Wilders.’
Nee, Zwagerman verbaast zich niet alleen, hij spreekt zelfs zijn ongenoegen uit over ‘dat zogenaamd nobele initiatief’: want nu excuseren mensen zich voor andermans ‘verkeerde’ stemgedrag. Dat maakt een aanmatigende, paternalistische en hovaardige indruk. De ondertekenaars benadrukken onder het mom van ‘een ludiek protest’ uitsluitend de eigen veronderstelde morele voortreffelijkheid.

Aanmatigend? Hovaardig? Morele voortreffelijkheid? Joost nou toch, wat is dat voor gekkigheid. Waar ik het overigens wel mee eens ben is zijn vraag aan wie de ondertekenaars hun excuses aanbieden. Aan alle anderen die evenmin op de PVV hebben gestemd.? Preken voor eigen parochie. Maar daar gaat het nu niet om. Wat hier gebeurt is een echo van november 2004, toen na de herverkiezing van George W. Bush de helft van het Amerikaanse volk de handen ten hemel hief en de wereld wilde laten weten: we did not vote for him! En omdat hij dat niet ziet, stoort mij Zwagerman’s moralistische getamboer.

Vrienden in California stuurden destijds daags na de herverkiezing een e-mail:

Dear Mirjam & Hans – Yes, we, and all of our friends & our children, are in mourning. We may end up with no Social Security system, which is the only retirement the working class and poorer have, no Medicare (the only medical system the same people will have when they are over 65), no Medicaid which pays for medical care for the poor, but these people felt that keeping gay couples from getting married was more important.The biggest problems may be the effects upon our nation for decades to come, the tax cuts for the rich, the trillions in deficits, the changes in the Supreme Court….

Ik citeer uitgebreid, omdat  geschiedenis ons heeft geleerd dat ALLES waar zij bang voor waren is uitgekomen. En vanuit die naar nu blijkt gerechtvaardigde vrees, vanuit die schaamte, riepen de mensen: sorry everybody! Er verscheen onder die titel later zelfs een boek, met afbeeldingen die voor zichzelf spreken. Hadden ze destijds geweten dat diezelfde Bush aan de basis zou staan van de financiële crisis die de wereld nu in een wurggreep houdt, hadden ze hun excuus wellicht nog harder over de wereld laten schallen.

Bron: The Sorry Everybody Book

Bron: The Sorry Everybody Book

Waren deze hartenkreten een getuigenis van paternalistische, aanmatigende hovaardigheid en eigen voortreffelijkheid? Natuurlijk niet. Het was de enige manier om uiting te geven aan een diep doorvoeld gevoel van onbehagen rond een situatie die zich aan hen had voltrokken zonder dat zij daaraan iets konden veranderen. Immers, langs democratische weg tot stand gekomen. Ofschoon daar met die rare Amerikaanse kiesmethode voldoende op af te dingen valt.

Dat protest tegen Wilders? Ik begrijp het volkomen. De man is langs democratische weg aan een puissante zetelwinst geholpen, daar helpt geen moedertjelief aan, en we mogen aannemen dat zijn electoraat goeddeels uit dezelfde hoek afkomstig is waar de LPF destijds groot door werd. Maar als de man serieus met het voorstel tot etnische registratie komt, dan is er een ferme steek los in zijn Limburgse bol, en is ongerustheid bij de kiezers die niet op hem gestemd hebben volkomen op zijn plaats, omdat ze oprecht vrezen dat ’s mans denkbeelden wellicht kunnen worden omgezet in wetgeving.  En aan die ongerustheid, gefundeerd of niet, uiting geven met een Sorry Everybody actie, is niets mis, beste Joost.

Voor wie Facebook niet kent en nieuwsgierig is naar de actie: hier is de link (opent in apart venster).